به گزارش ایسنا، فضای سیاسی کشور تحت تاثیر تبلیغات منفی و غیرواقعی رسانه‌های معاند دچار رخوت و سردی شده است و بنا به آمارهای اعلامی، بسیاری از مردم برای مشارکت در انتخابات دچار تردید هستند،‌ یکی از بازیگران موثر در صحنه سیاسی دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی هستند،‌ فعالیت سیاسی در دانشگاه‌ها از گذشته همواره به عنوان بخش جدایی ناپذیر این نهاد آموزشی بوده که نقطه اوج این فعالیت سیاسی را در اعتراض به سفر نیکسون به ایران می‌توان مشاهده کرد. جایی که اعتراضات دانشجویان منجر به زد و خورد میان آنها و نیروهای امنیتی رژیم پهلوی شد و طی آن سه دانشجو در جریان اعتراضات شهید شد. در سال‌های اخیر تلاش‌های فراوانی برای جداسازی این ماهیت سیاسی صورت گرفته است؛ اما با وجود فراز و نشیب‌های فراوان فعالیت سیاسی در دانشگاه‌ها ادامه دارد،‌ با توجه به نزدیک شدن به ایام انتخابات، فضای دانشگاه‌های کشور این روزها به محلی برای مباحثه و مناظره در خصوص انتخابات تبدیل شده است، مقام‌معظم رهبری نیز همواره بر ایجاد نشاط سیاسی در دانشگاه‌ها و پرهیز از سیاسی‌کاری تاکید داشتند، یکی از مهم‌ترین دلایل ایشان برای نقش دانشجویان عدم وابستگی جناحی بوده است،‌ باتوجه‌به اهمیت نقش تشکل‌های دانشجویی در اقناع جامعه برای تبیین شرایط سیاسی ایران، خبرگزاری ایسنا با برگزاری میزگردی با عنوان «انتخابات ۱۴۰۲» به دنبال تبیین نگاه تشکل‌های دانشجویی به موضوع انتخابات است.

در همین راستا میزگردی در ایسنا با حضور هانیه یداللهی، عضو بسیج دانشجویی دانشگاه الزهرا(س) و امیرحسین فیضی از فعالان دانشجویی دانشگاه سهند تبریز،‌ شایان طهماسبی، فعال دانشجویی دانشگاه مذاهب اسلامی و امیرحسین شمشیری، مسئول سیاسی بسیج دانشگاه تهران برگزار شد که مشروح این میزگرد به شرح ذیل است:

*مهم‌ترین موضوع اثرگذار در میزان مشارکت اقناع‌سازی جامعه برای حضور پای صندوق رأی است

هانیه یداللهی، عضو بسیج دانشجوی دانشگاه الزهرا(س) با اشاره به مشارکت مردم در انتخابات اظهار کرد: مهم‌ترین موضوع اثرگذار در میزان مشارکت اقناع‌سازی جامعه برای حضور پای صندوق رأی است، باید عموم مردم متوجه شوند که چرا باید در انتخابات شرکت کنند و مشارکت چه تأثیری بر زندگی افراد خواهد گذاشت.

عضو بسیج دانشجوی دانشگاه الزهرا(س) ادامه داد: به دلیل اینکه وعده‌های نامزدهای انتخاباتی و نمایندگان فعلی معمولاً پس از شمارش آرا چندان موردتوجه قرار نمی‌گیرد، این موضوع باعث دلسردی مردم در مشارکت می‌شود؛ بنابراین این نظام است که باید اقدامات صورت‌گرفته نمایندگان و برنامه‌هایی که به دلایلی اجرا نشده را به‌صورت شفاف برای مردم عنوان کند تا مردم بدانند که نمایندگان آنها طی این چهار سال چه اقداماتی را انجام دادند.

وی با اشاره به نقش ساختار سیاسی بر انتخابات بیان کرد: ساختار سیاسی هر کشوری را می‌توان در دو وضعیت مطلوب و غیرمطلوب دسته‌بندی کرد؛ نخست ساختار سیاسی مطلوب که مردم می‌توانند با مشارکت در انتخابات ادامه وضع موجود را از نمایندگان مجلس درخواست کنند، اما در ساختار و شرایط نامطلوب سیاسی و اقتصادی ما می‌توانیم دو راهکار را ارائه دهیم، یک راهکار هرج‌ومرج و ایجاد آشوب است که تجربه نشان داده که نتایج مناسبی نداشته است و راهکار دوم مشارکت در انتخابات است که به دلیل وابستگی ملت و حاکمیت نقش مردم در چیدمان مدیریتی بسیار اهمیت دارد.

یداللهی افزود: با اقناع مردم برای تغییرات در سطح حکمرانی و مدیریت اجرایی کشور شاهد حضور مردم خواهیم بود و این مشارکت بالا در صحنه بین‌المللی نیز وزن نمایندگان ایران را در توافق‌های بین‌المللی افزایش خواهد داد؛ بنابراین در هر شرایط سیاسی مطلوب و غیرمطلوب ما نیاز به صندوق رأی برای تغییروتحول در کشور داریم.

عضو بسیج دانشجوی دانشگاه الزهرا با بیان اینکه مردم دچار یاس و دلسردی شدند، عنوان کرد: ما باید در یک بازه زمانی اقداماتی در جهت افزایش آگاهی مردم انجام دهیم، جهاد تبیین و ارائه گزارش شفاف به مردم نباید تنها مربوط به ایام انتخابات باشد و باید به‌صورت مستمر اجرا شود.

وی افزود: مبنای مشارکت در انتخابات نباید لیست و حزبی باشد، بلکه باید افراد مبنا بر اصلح بودن رأی داده شود، مجلس شورای اسلامی یک مجلس ملی است؛ بنابراین باید افرادی که در این مجلس حضور خواهند داشت علاوه بر حل مشکلات حوزه انتخاباتی باید نگاه ملی داشته باشد.

یداللهی عنوان کرد: وجود یک مجلس شورای اسلامی نقش مهمی در آینده ایران دارد و باتوجه‌به تحولات بین‌المللی در جهان این انتخابات می‌تواند در آینده ایران نقش مهمی بازی کند.

*فقدان یک گفتمان واحد در انتخابات حس می‌شود

امیرحسین فیضی، فعال حوزه دانشجویی نیز در ادامه این میزگرد با بیان اینکه مشارکت و یا عدم مشارکت نتیجه نهایی برخی از اقدامات است، اظهار کرد: با وجود تلاش‌های گسترده صداوسیما و رسانه‌های جمعی برای ایجاد یک فضای پویا در انتخابات باید اذعان کرد تلاش برای افزایش مشارکت چندان موفقیت‌آمیز نبوده که در ادامه دلایل آن را عنوان خواهم کرد.

وی افزود: میزان مشارکت ناشی از تصمیمات نخبگان سیاسی، مدیران دولتی و احزاب سیاسی است، این بازیگران در کنار عموم مردم در برگزاری انتخابات پرشور و یا انتخابات با میزان مشارکت کم مؤثر هستند.

فیضی با بیان اینکه امروز در فضای عمومی شاهد پمپاژ اخبار غیرواقعی و سمی در جامعه هستیم، اظهار کرد: با افزایش شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های غیررسمی شاهد بمباران اطلاعات هستیم، اخباری که عمدتاً با استفاده از تاکتیک‌های رسانه‌ای توانسته اعتماد مردم را جلب کند و معمولاً ترکیب اخبار صحیح و کذب است. در این شرایط به گفته مقام معظم رهبری نقش جهاد تبیین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

این فعال حوزه دانشجویی بیان کرد: شرایط نامطلوب جامعه شبیه سقوط هواپیما است که در آن هر فردی بسته به وضعیت درونی خود نسبت به موضوعات واکنش نشان می‌دهد و جامعه امروز ما درگیر جنگ است و در بخش‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شاهد چالش‌های فراوانی است. بسیاری از معاندین نظامبا مسموم‌کردن اذهان جامعه به دنبال ایجاد فضای یاس و نامیدی هستند، برای مقابله با این وارونه‌سازی تبیین اهمیت دوچندان دارد.

فیضی با بیان اینکه بحران مسموم سازی اذهان از سال‌های گذشته آغاز شده است، عنوان کرد: از سال‌های گذشته تلاش‌های فراوانی برای وارونه‌سازی حقیقت صورت‌گرفته که باید در گام نخست ضمن برملاکردن این هجمه‌های رسانه اقدامات صورت‌گرفته را نیز تشریح کرد.

این فعال حوزه دانشجویی عنوان کرد: بخشی از دلسردی جامعه برای مشارکت در انتخابات ناشی از تبلیغات منفی رسانه‌های معاند است؛ اما در این میان از نقش خواص و نخبگان کشور نباید غافل شد، دو مسئله دراین‌خصوص وجود دارد، یکی سیاست‌زدایی از لایه نخبگان است. به طور مثال احمدی‌نژاد با استفاده از گفتمان عدالت که توسط نخبگان سیاسی کشور پررنگ شد توانست نظر مردم را به جلب کند. امروز یکی از اساسی‌ترین مشکلات ما فقدان گفتمان سیاسی در جریان انتخابات کشور است.

وی افزود: علاوه بر پذیرفتن دلسردی جامعه، نبود یک گفتمان برای آینده حس می‌شود که این موضوع می‌تواند تا حدودی مربوط به تضعیف تشکل‌های دانشجویی و احزاب است، باید گفت تدبیرهای در صحنه صورت‌گرفته که در فضای نخبگانی شاهد کم‌رنگ‌شدن امر سیاسی و پررنگ‌شدن سیاست‌گذاری هستیم.

فیضی با بیان اینکه فضای فکری مردم دچار خودسانسوری است، بیان کرد: فضایی در جامعه است که تنها نقطه سیاست‌گذاری بررسی می‌شود و عامل آن کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد و فضای سیاسی کشور از امر سیاسی تهی شده است.

این فعال دانشجویی تصریح کرد: برخی از موانع در برگزاری جلسات، بسیج دانشجویی باعث تضعیف این جنبش شده است و با خالی‌شدن عرصه زمینه برای معاندین فراهم شده است، اما برای نخبگان شرایط متفاوت است؛ باید اذعان کرد برخی از محدودیت‌ها باعث حفظ جریان نخبگان از چرخه فعالیت سیاسی شده است. این دو جریان باید در سال‌های گذشته جریان‌سازی می‌کردند تا در زمان انتخابات شاهد شکل‌گیری یک گفتمان سیاسی در کشور بودیم.

وی افزود: جمهوری اسلامی به دنبال مردم‌سالاری دینی است، نمی‌شود تمام شئون مشارکتی مردم را ذبح کنیم و آن را تنها در مشارکت در انتخابات خلاصه کنیم، بلکه به دلیل ماهیت اسلامی حکومت باید از ابتدای تأیید صلاحیت تا نظارت بر نمایندگان مجلس بر نقش مردم تأکید صورت گیرد.

فیضی گفت: حرکت آهسته و کند برخی از مسئولان نسبت به جامعه باعث در راستای مردم‌سالاری دینی باعث دلسردی مردم شده است که باید علاوه بر سم‌زدایی از تبلیغات منفی رسانه‌های منفی به اجرای امر سیاسی توسط مسئولان برای افزایش مشارکت اهتمام ورزید.

*مردم برای مشارکت در انتخابات دلسرد نیستند؛ اما منفعل هستند

شایان طهماسبی از فعالان دانشجویی دانشگاه بین‌المللی مذاهب اسلامی در ادامه این میزگرد با بیان اینکه بحث انتخابات با مشارکت متفاوت است، اظهار کرد: در ادبیات عامه انتخابات معادل مشارکت است درحالی‌که هیچ ارتباطی میان این دو مفهوم نیست، اساساً در ابتدا مشارکت و پس از آن جمهوریت پدید خواهد آمد و از دل این جمهوریت وظیفه حاکمیتی به‌عنوان انتخابات شکل خواهد گرفت. به طور مثال انتخابات اول انقلاب که در آن میزان رأی به جمهوری اسلامی حدود ۹۸.۲ درصد بود، مشارکت در این مرحله وظیفه مردم بود؛ اما برگزاری انتخابات بعدی بر عهده حاکمیت است و نباید وظیفه‌ای را برای مردم تعریف کرد.

این فعال دانشجویی با بیان اینکه مردم برای مشارکت در انتخابات دلسرد نیستند؛ اما منفعل هستند، عنوان کرد: دلسردی زمانی شکل می‌گیرد که مردم نسبت به پدیده‌ای اطلاع دارند و به ظن خود مشارکت آن‌ها تأثیر در شرایط ندارد در این وضعیت مردم دچار دلسردی شدند؛ اما زمانی که مردم نسبت به موضوعی اطلاع ندارند دچار انفعال خواهند شد.

وی با بیان اینکه بسیاری از مردم از زمان انتخابات و حتی ماهیت انتخابات اطلاع ندارند، افزود: این بی‌اطلاعی مردم ناشی از کمبود اطلاعات در خصوص انتخابات است و نباید مردم را در این زمینه مقصر جلوه داد.

به گفته وی؛ جامعه به حد اطلاع نرسیدند که نسبت به مشارکت در انتخابات اظهار دلسردی کنند که این موضوع به دلیل ضعف در اطلاع‌رسانی از سوی دولت در خصوص اقدامات صورت‌گرفته است. مردم اساساً نمی‌دانند که فضای انتخابات چه تأثیری بر زندگی آنها خواهد گذاشت، اگر این موضوع تبیین شود بسیاری از مردم نسبت به حضور در انتخابات تشویق خواهند شد.

این فعال دانشجویی افزود: بحث سرگرمی در انتخابات به‌هیچ‌وجه در جمهوری اسلامی مطرح نشده و اصولاً بحثی در خصوص نحوه تعامل مردم با موضوع انتخابات عنوان نشده است، درحالی‌که در کشورهای دیگر این موضوع در قالب برنامه ساتریکالیته اجرا می‌شود که از دل برنامه کسانی مانند رئیس‌جمهور اوکراین انتخاب می‌شوند.

طهماسبی سیاست‌زدگی را یکی از آفت‌های جامعه عنوان کرد و گفت: علم سیاست به دلیل تعریف‌های سطحی و عوامانه به پایین‌ترین سطح خود نزول پیدا کرده است و تحلیل‌های غیرکارشناسی از سوی برخی از بازیگران و بازیکنان فوتبال به‌عنوان نظر غالب و مرجع شناخته می‌شود؛ درحالی‌که امیر سیاسی واقعی همین مشارکت در انتخابات است.

وی با اشاره به رویکرد برخی از چهره‌های سیاسی در مشارکت انتخابات بیان کرد: برخی از چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب عدم مشارکت در انتخابات را یک کنش سیاسی می‌خوانند؛ درحالی‌که در این شرایط ترک فعل صحیح نیست و بنا به فرمایشات مقام معظم رهبری با انفعال نمی‌توان شاهد هیچ‌گونه تحولی بود.

این فعال دانشجویی با بیان تنها راه نجات کشور بازگشت مردم به فضای سیاسی واقعی است، بیان کرد: برای تحول در کشور نیاز به خواست و مشارکت مردم دارد، آن هم نه آن سطح سخیف سیاسی بلکه عرصه سیاسی واقعی مطلوب است.

به گفته وی؛ بنا به آمارهای اعلامی هزینه هر دقیقه مجلس ۱۰۰ میلیون تومان است و در سال حدود ۱۱۵۶ میلیارد تومان هزینه دارد، این هزینه بالایی است که بیت‌المال پرداخت می‌شود، بنابراین باید در انتخابات مجلس شرکت کنند و کنش سیاسی فعالانه داشته باشند.

طهماسبی ادامه می‌دهد: وقتی ما به سمت جریان انتخاباتی حرکت می‌کنیم علاقه‌مند به یک نوع حزب سیاسی است، متأسفانه جریان اصلاحات در انتخاب‌های اخیر با فریب مردم اعتماد مردم را نسبت به یکی از احزاب پرطرف‌دار خدشه‌دار کردند. در این شرایط اصلاح‌طلبان برای ادامه زیست خود تبدیل به اصلاح‌طلب اصول‌گرا یا به‌طورکلی خارج از چارچوب‌های نظام شدند. امروز باید یک جریان سیاسی را جایگزین اصلاحات کرد تا فضای سیاسی کشور بار دیگر پویا شود.

وی افزود: احزاب سیاسی باید در تمام دوران حضور داشته باشند و اعلام موضع کنند؛ اما در ایران به دلیل نبود احزاب در زمان انتخابات حضور پیدا خواهند کرد و بعضاً برای منافع خود میان احزاب سیاسی جابه‌جا می‌شوند. این نحوه فعالیت سیاسی غلط است باید با الگوی برداری از سایر کشورها نسبت به اصلاح آن اقدام کرد.

*ارائه راه حل برای میزان مشارکت نیازمند آسیب‌شناسی است

همچنین امیرحسین شمشیری، مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در این میزگرد با بیان اینکه سابقه تلاش مردم برای رسیدن به دموکراسی و صندوق رأی بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد، اظهار کرد: تلاش مردم برای دموکراسی، انتخابات و حکمرانی قانون سابقه طولانی دارد و حتی به‌پیش از مشروطه نیز باز می‌گردد و انقلاب اسلامی نیز به دنبال عبور از فضای دیکتاتوری و رسیدن به دموکراسی بود.

وی ادامه داد: پیش از دهه ۹۰ موضوعی تحت عنوان مشارکت بالای ۵۰ درصد مطرح نبود و عموماً میزان مشارکت همواره بالابود. آن هم در شرایطی که مخالفان نظام مانند نهضت آزادی و منافقان و برخی از اصلاح‌طلبان در مقاطعی انتخابات را تحریم کردند.

وی افزود: ارائه راه حل برای میزان مشارکت نیازمند آسیب‌شناسی است، بعضی از این مشکلات مربوط به تولید محتوای رسانه‌های معاند برای دلسرد کردن مردم از حضور در انتخابات است. دراین‌خصوص رسانه ملی باید توضیح دهد که چرا نتوانسته جایگاه خود را در میان مخاطبان ایرانی حفظ کند و رسانه‌های معاند جانشین آن شدند.

شمشیری با بیان اینکه حزب در ایران وجود ندارد، تصریح کرد: یکی از موانع رشد سیاسی در کشور نبود حزب سیاسی در کشور است و تجربه سیاسی نشان داده که احزاب سیاسی ظرفیت پذیرش شکست را ندارد و معمولاً پس از انتخابات و با به‌دست‌نیامدن نتیجه دلخواه به دنبال تحریم انتخابات هستند. برای اینکه برخی از احزاب به پیروزی دست یابند و بعضاً هیچ‌گونه توجهی به منافع ملی ندارند و در موعدهای مختلف دست افشاگری‌های غیرواقعی می‌کنند که باعث بی‌اعتمادی مردم به دولت و مسئولان خواهد شد.

مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران ادامه داد: با وجود تلاش‌های فراوانی که صورت‌گرفته خطا و مشکلات از سوی شورای نگهبان هیئت رئیس مجلس وجود داشته؛ اما این خطاها به‌قدری نبوده که بتواند نتیجه را به‌گونه‌ای دیگر رقم بزند.

وی افزود: مدت‌زمان فعالیت تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی ۷ روز است و عملاً نامزدهای انتخاباتی فرصت کمی برای تبلیغات دارند و این موضوع در مشارکت مردم تأثیرگذار خواهد بود.

شمشیری با بیان اینکه در خصوص سقف هزینه‌های نامزدهای انتخاباتی مجلس بیان کرد: در خصوص میزان خرج کرد نامزدهای انتخاباتی اتفاق‌نظر وجود ندارد اگر هزینه کم اعلام شود مردم عنوان می‌کنند که با این هزینه ناچیز چگونه می‌شود تبلیغ کرد و اگر هزینه انتخابات میلیاردی اعلام شود این فکر به ذهن مردم خطور خواهد کرد که انتخابات برای اقشار سرمایه‌دار است.

مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران افزود: مقام معظم رهبری در خصوص نقش خواص در افزایش مشارکت انتخابات تأکید کردند، متأسفانه خواص در کشور برای دعوت به مشارکت در انتخابات پیش‌شرط‌هایی را تعیین می‌کنند که بعضاً مربوط به حضور نامزدهای مطلوب خود در انتخابات است، زیاده‌خواهی بخشی از نخبگان در میزان مشارکت تأثیرگذار است.

وی با بیان اینکه حزب سیاسی به معنی مدرن در کشور وجود ندارد، عنوان کرد: حزب‌های سیاسی در ایران بیشتر گروه‌های هم‌فکر هستند که نبود دال مشترک در مفاهیم از نکات بارز آنها است. به طور مثال نظرات اعضای یک لیست انتخاباتی در خصوص موضوعی مانند اقتصاد تعریف مشترک ندارد و عمدتاً در تعریف مصادیق ماندند، به طور مثال حضور در لیست انتخاباتی اصلاح‌طلبان منوط به پیروی از اوامر پدرخوانده‌های این جریان سیاسی است؛ به طور مثال با تشویق جوانان به گفت حرف‌های رادیکال و تند از حاکمیت امتیاز دریافت کنند.

شمشیری عنوان کرد: این سبک پدرخواندگی به سایر جناح‌های سیاسی نیز سرایت کرده است و بسیاری از افراد شایسته وارد لیست انتخابات نشدند، احزاب سیاسی در ایران به دنبال سیاست‌زدایی از دانشگاه است و بزرگان اصلاح‌طلب بارها گفته‌اند که برای توسعه در کشور نیازی به جنبش‌های دانشجویی نیست و تشکل‌های دانشجویی را سد راه خود عنوان کردند.

*برخی از جناح‌های سیاسی دانشگاه را تبدیل به میتینگ‌های تبلیغاتی سیاسی کردند

مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران بیان کرد: برخی از جناح‌های سیاسی دانشگاه را تبدیل به میتینگ‌های تبلیغاتی سیاسی کردند و اجازه حضور تشکل‌های دانشجویی برای طرح سؤالات خود را نمی‌دهند.

وی بیان کرد: در روز دانشجو دولت روحانی با محدودیت‌های خاصی و ارائه کوپن به برخی از دانشجویان به دنبال پرکردن سالن از دانشجویان بودند و زمانی که نمی‌توانستند سالن را پر کنند از کارمندان دانشگاه برای پرکردن سالن استفاده می‌کردند.

شمشیری افزود: برخی از مسئولان در روز دانشجو به دنبال حضور در دانشگاه‌هایی بودند که با آنها همسو باشند و اجازه طرح سؤال نیز به برخی از تشکل‌های دانشجویی نیز ندادند و برخی از تشکل‌ها را نیز به دنبال تحقیق و بررسی در مورد مسائل کم‌اهمیت سوق دادند.

مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران افزود: یکی دیگر از عواملی که در کاهش میزان مشارکت در انتخابات مجلس مطرح است، دخالت نهادهای دیگر در تصمیم مجلس است، علاوه بر این ارائه وعده‌های دروغین از سوی برخی از نمایندگان باعث بی‌اعتمادی مردم می‌شود.

وی با بیان اینکه کاهش مشارکت در انتخابات را نباید ابر بحران عنوان کرد، تصریح کرد: مشارکت پایین در انتخابات به معنی ازبین‌رفتن مشروعیت یک نظام نیست و این مشکل در کل جهان نیز وجود دارد و مشارکت پایین صرفاً به معنی اراده یک حزب سیاسی را برای پیگیری اموری کم خواهد کرد.

انتهای پیام